اورکلاک چیست و چه کاربردی دارد؟

کاربران حرفه ای برای دستیابی به عملکرد بهتر و قدرت پردازشی بیشتر دست به هر کاری می زنند، اما زمانی که بحث بودجه محدود در میان است، گزینه ای به نام اورکلاک برای افزایش کارایی بدون پرداخت هزینه اضافی وجود دارد. اورکلاک پردازنده مرکزی، حافظه رم و کارت گرافیک می تواند کارایی این محصولات را در سطح یک محصول قوی تر و گران قیمت تر بهبود بخشد، اما در این فرآیند همه چیز به آسانی پیش نمی رود و انجام تغییرات نیازمند دانش فنی قابل توجه است. در این مطلب شما را با ساختار کلی اورکلاک قطعات مختلف آشنا کرده و راهکارهایی را برای تجربه بدون خطر آن ارائه می دهیم.

فرآیند کلی اورکلاک به این صورت است که با تغییر چند پارامتر مهم از جمله فرکانس کاری و ولتاژ بخش مورد نیاز از یک قطعه مانند CPU، RAM و کارت گرافیک به عملکرد بهتر دست پیدا می کنید. برای این منظور چند روش مانند تغییر پارامتر ها در بایوس کامپیوتر (برای حافظه رم و پردازنده مرکزی) و استفاده از نرم افزار های مخصوص این کار (برای پردازنده مرکزی، حافظه رم و کارت گرافیک) وجود دارد که با توجه به میزان تغییرات، باید از روش بهینه تر و ایمن تر بهره گیرید.

هر چند به زبان آوردن تغییر فرکانس و ولتاژ بسیار ساده به نظر می رسد، اما در عمل راه درازی در پیش دارید تا به عملکرد و پایداری لازم دست یابید. اعمال تغییرات مورد نظر روی سه قطعه بیان شده برای اورکلاک نیازمند دانش فنی بوده و دلیل آن نیز خطرات جبران ناپذیری مانند از بین رفتن قطعات به دلایل مشخص است. از جمله دلایل کلی آسیب رسیدن به قطعات پس از اعمال تغییرات می توان به افزایش بیش از حد دما، افزایش نامتناسب فرکانس کاری بدون تغییر در ولتاژ و در نهایت افزایش بیش از حد ولتاژ اشاره کرد.

قطعاتی مانند حافظه رم و کارت گرافیک دارای پارامتر های بسیار محدودی برای تغییر فرکانس و ولتاژ هستند، اما در نقطه مقابل برای بهبود عملکرد پردازنده مرکزی باید پارامتر های بیشتری را تغییر دهید. یک پردازنده به دلیل ساختار بسیار پیچیده خود و برخورداری از امکانات متنوعی مانند کنترلر حافظه رم، کنترلر واحد گرافیکی مجتمع، کنترلر رابط PCI و مواردی از این قبیل، پارامتر های متنوعی برای ولتاژ کاری دارد که در صورت تغییر اشتباه هر کدام از آنها، شرایط آسیب دیدن این قطعه گران قیمت را فراهم می آورید.

از این رو توصیه می شود که پیش از هر کاری، مشخصات فنی و شرایط اورکلاک قطعات کامپیوتر شخصی خود را بررسی کرده و پس از انجام تحقیقات دقیق، روند اورکلاک را به صورت محتاطانه آغاز کنید. در ادامه به بیان برخی از مواردی که باید پیش از این انجام Overclock به آنها دقت کنید، می پردازیم. در صورتی که این موارد را رعایت نکرده یا قطعات شما دارای چنین ویژگی هایی نیستند، باید قید افزایش فرکانس و بهبود عملکرد را بزنید.

1- توان فنی قطعه برای اورکلاک: به عنوان مثال در پردازنده های ساخت کمپانی اینتل، فقط نمونه های دارای پسوند K و KF دارای قابلیت اورکلاک با ساختار ضریب باز پردازنده هستند. در صورتی که پردازنده ای از خانواده سلرون، پنتیوم و نمونه های سری Core اینتل فاقد پسوند های ذکر شده هستید، باید افزایش فرکانس را از یاد ببرید. هر چند در برخی مدل ها استثنائاتی وجود دارد که باید صحت آن را از طریق مشاهده مشخصات محصول در وب سایت شرکت سازنده بررسی کنید. در بخش حافظه رم و کارت گرافیک می توان گفت که همه محصولات قابلیت Overclock را دارند، اما درصد افزایش فرکانس در آنها به موارد متعددی بستگی دارد که در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد.

2- مادربرد و پاور مناسب: هر چند تامین توان مورد نیاز قطعات توسط پاور یا منبع تغذیه انجام می شود، اما این توان به صورت مستقیم توسط مادربرد در اختیار قطعات قرار می گیرد. از این رو حتی با در اختیار داشتن پاور استاندارد با قدرت کافی و بدون وجود یک مادربرد مناسب، نمی توانید عملیات اورکلاک را روی قطعات مختلف پیاده سازی کنید. مدار تغذیه مادربرد برای اورکلاک پردازنده و حافظه رم و همچنین منبع تغذیه قدرتمند با دارا بودن کانکتور های تامین توان مورد نیاز از جمله پیش نیاز های بهبود عملکرد به شمار می روند.

3- خنک کننده قدرتمند: با افزایش فرکانس قطعات مختلف از جمله پردازنده، حافظه رم و کارت گرافیک، به طور حتم دمای کاری آنها نیز افزایش می یابد و در بسیاری از مواقع، خنک کننده پیش فرض شرکت سازنده قادر به خنک سازی نیست. از این رو باید متناسب با میزان افزایش فرکانس و ولتاژ و با بررسی شرایط دمای قطعه، نسبت به خریداری خنک کننده قدرتمند اقدام کنید. پشتیبانی خنک کننده مورد نظر از قطعه نصب شده روی کامپیوتر شخصی از جمله مواردی به شمار می رود که باید به طور حتم آن را بررسی کنید. به عنوان مثال برخی از خنک کننده ها از پردازنده های سوکت AMD AM4 پشتیبانی نمی کنند که این مورد را باید پیش از خرید لحاظ کنید. برای خریداری خنک کننده مخصوص حافظه رم و کارت گرافیک محدودیت هایی وجود دارد و به آسانی نمی توانید محصول مورد نظر را خریداری کنید. از این رو کاربران حرفه ای با بهبود سیستم تهویه کیس یا قرار دادن یک یا چند فن به صورت مستقیم در نقاط مختلف قطعاتی مانند حافظه رم یا کارت گرافیک، دمای آنها را در سطح مناسب قرار می دهند. برای بررسی دمای قطعات مختلف می توانید از نرم افزار های عمومی یا مجزا برای هر محصول استفاده کنید. به طور حتم دقت نرم افزار های اختصاصی در ارائه اطلاعاتی مانند دمای لحظه ای با دقت بیشتری عمل می کنند.

4- دانش فنی و تجربه: در صورتی که تمامی موارد بیان شده را در اختیار داشتید، باید از دانش فنی و تجربه خود برای اورکلاک اصولی و بدون آسیب رساندن به قطعات برخوردار باشید. دستیابی به دانش فنی نیازمند تحقیق فراوان و دریافت مشاوره و راهنمایی از افراد خبره در حوزه Overclock است، اما بحث تجربه با اعمال تغییرات جزیی و با صبر فراوان به دست می آید. به این ترتیب توصیه می کنیم که به هیچ وجه میزان فرکانس و ولتاژ را به صورت ناگهانی و بیش از حد افزایش ندهید و این کار را با مقادیر کنترل شده انجام دهید. بررسی لحظه ای دما و تست پایداری سیستم با بهره گیری از نرم افزار های بنچمارک از جمله موارد هستند که پس از هر تغییر روی فرکانس و ولتاژ باید بررسی شوند.

خرید محصولات سازمانی و جانبی یونیوو