خنک کننده Passive یا بدون فن چیست و چگونه عمل می کند؟

خنک کننده Passive یا بدون فن که به طور معمول در مینی پی سی ها مورد استفاده قرار می گیرند، نوعی از خنک کننده های بدون فن و بدون نویز هستند که در مورد نحوه عملکرد و قدرت خنک کنندگی آنها سوالات فراوانی وجود دارد. در این مقاله کوتاه به معرفی خنک کننده پسیو و نحوه عملکرد آنها می پردازیم.

انواع مینی پی سی به دلیل محدودیت در فضای شاسی یا کیس، قادر به استفاده از خنک کننده حرفه ای به همراه فن نیستند و از این رو شرکت های تولید کننده به نصب خنک کننده Passive روی می آورند. خنک کننده های پسیو به طور کلی از یک هیت سینک آلومینیومی با سطح تماس مستقیم با سطح پردازنده بهره می برند و به این ترتیب دمای پردازنده یا سیستم روی یک چیپ (SOC) به سمت بالاترین نقطه از برج خنک کننده منتقل می شود.

حتی برخی از قطعات در کامپیوتر های شخصی مانند کارت گرافیک، حافظه رم و حتی پردازنده مرکزی نیز از خنک کننده Passive بهره می برند، اما با تعبیه چند عدد فن در سیستم تهویه کیس، می تواند عملکرد آنها را بهینه سازی کرد. در مینی پی سی ها به دلیل ابعاد بسیار کوچک و فضای محدودی که درون شاسی وجود دارد، امکان به کارگیری فن در بسیاری از موارد فراهم نیست و از این رو تمام عملیات خنک سازی باید توسط یک هیت سینک آلومینیومی انجام شود.

در برخی از مینی پی سی های نیمه حرفه ای یا حرفه ای شاهد به کارگیری لوله های انتقال حرارت از آلیاژ مس خالص هستیم که عملکرد جذب گرما و انتقال آن به هیت سینک را سرعت می بخشد. هیت سینک های آلومینیومی به کار رفته در خنک کننده Passive دارای برج ها یا شانه های متعددی هستند که با توجه به فضای داخلی مینی پی سی از ارتفاع متفاوتی بهره می برند. ارتفاع بیشتر سبب انتقال دما به فاصله بیشتری از سطح پردازنده منجر شده و شاهد تجمیع دما در یک نقطه نخواهیم بود.

شرکت های تولید کننده مینی پی سی با قرار دادن حفره های متعدد روی بدنه دستگاه با هدف به وجود آوردن جریان هوای محدود، سعی در بهبود شرایط خنک کنندگی دارند که به نسبت قابل توجهی در انجام وظیفه خود موفق عمل می کنند. هر چند هوای گرم تمایل به حرکت به سمت بالا دارد، اما در بسیاری از مینی پی سی ها شاهد وجود حفره هایی در نواحی کناری بدنه هستیم که تاثیر چندان زیادی روی عملکرد خنک کننده Passive ندارند.

هیت سینک های آلومینیومی به دلیل ماهیت این آلیاژ، قادر به انتقال سریع دما هستند و به طور کلی تمایل به خنک ماندن دارند. در نتیجه همین موضوع می تواند دمای پردازنده یا سیستم روی یک چیپ را کنترل کند. وجود لوله های انتقال حرارت یا Heat Pipe می تواند به عملکرد کلی سیستم خنک کننده Passive کمک کند و در صورتی که سیستم کولینگ مینی پی سی شما دارای این ویژگی است، به طور حتم شرایط دمای بهتری را تجربه خواهید کرد.

خرید مینی کامپیوتر ایرانی یونیوو